DEPREM VERGİSİ
2023 Şubat ayında yaşanan deprem nedeniyle meydana gelen zararların giderilmesi amacıyla kurum kazancının tespitinde istisna ve indirimden yararlanan kurumlar vergisi mükelleflerine deprem vergisi olarak adlandırılan ek vergi düzenlemesi getirilmiştir. 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 12 Mart 2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
7440 Sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar üzerinden, dönem kazancıyla ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-a maddesinde düzenlenen iştirak kazancı istisnasına konu kazançlar ile yurt dışından elde edilip en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazanç üzerinden %5 oranında ek vergi hesaplanacaktır. Düzenlemeden de görüleceği üzere vergi kanunlarında tamamen veya kısmen vergiden istisna ve indirime tabi kazançlar üzerinden bir defaya mahsus ek vergi getirilmektedir. Deprem bölgesinde bulunan kurumlar bu düzenlemeden muaf tutulmuştur.
DEPREM VERGİSİNE İTİRAZ YOLU
Buradaki kanuni düzenlemenin hukusuz olduğu veya yasanın kurumu kapsamadığı düşünülüyor ise risk almamak adına beyannamenin ihtirazi kayıtla yapılması doğru olacaktır. İhtirazi kayıt ile ilgili yazımıza buraya tıklayarak ulaşabiliriz. İhtirzi kayıt ile beyanname sonrası 30 gün içersinde Vergi Mahkemesinde bir dava açarak ilgili düzenlemenin iptalini talep edebilrisiniz.
Kanaatimizce bu kanuni düzenleme Anayasaya aykırıdır. Ek vergi, 2022 mali yıl tamamlandıktan sonra yararlanılan indirim ve istisnalar üzerinden hesaplanmaktadır. Bu durum da ek vergi tamamlanan döneme ilişkin bir düzenleme getirmekte ve vergi hukukunda “Geçmişe Yürümezlik İlkesi”‘ne aykırılık teşkil etmektedir. Vergi hukukunun bu temel ilkesi gereği bir kısım kuruma getirilen bu norm yürürlüğe girdikten sonraki dönemleri kapsaması gerekir. Bu nedenle ek vergi düzenlemesinin (7440 sayılı Kanun’un md.10/27) verigilerin kanuniliğini (AY md.73) ihlal etmesi ve mülkiyet hakkına (AY md.13) müdahale edildiğinden bahisle Anayasa Mahkemesinden iptali istenebilir.
7440 sayılı Kanun’un md.10/27 maddesinin iptali gerçek ve tüzel kişilerin doğrundan Anayasa Mahkemesinden iptalini isteme hakkı yoktur. Açılacak olan Vegi Davasında mahkeme başkanından ilgili düzenlemenin Anayasaya aykırılığı gerekçeli olarak anlatılarak itiraz yolu ile Anayasa Mahkemesine götürülmesi mümkündür. Ancak bu konuda takdir yetkisi vergi mahkemesindedir. Vergi Mahkemesi gerekli görmediği takdirde konuyu Anayasa Mahekmesine götürmeme hakkına sahiptir. Bu durumda iç hukuk yolları tüketildikten sonra bireysel başvuru yolu ile kurum Anayasa Mahkemesine başvuruda bulununlmalıdır.
DAVA AÇILMALI MIYIM?
Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümezlik ilkesi gereği karar tarihinden sonra geçerli olur. Bu tarihten önce ihtirazi kayıtlı beyanname verip dava açmayanlar Anayasa Mahkemesinin bu iptal kararından faydalanamayacaktır. Bu nedenle hak kaybına uğramamak adına eğer ilgili düzenlemenin Anayasaya aykırı olduğu düşünülüyorsa ihtirazi kayıtlı beyanname verilerek 30 gün içerisinde Vergi Mahkemesinden ilgli düzenlemenin itiraz yolu ile Anayasa Mahkemesinden iptalini talep etmek gerekir.
Av. Ahmet Ayhan ÖZTÜRK
İLGİLİ YAZIMIZ
VERGİ UYGULAMALARINDA İHTİRAZİ KAYIT