Sahte Fatura (Naylon Fatura) Suçları Nedir?
Sahte (naylon) fatura suçları, sahte belgelerle işlenen bir dizi eylemini kapsar. Uygulamada bilinen adıyla naylon fatura suçları durumu gerçek haliye yansıtmayan fatura düzenlemek veya fatura kullanmayı ifade etmektedir. Naylon fatura suçu gerçekte var olmayan ticari işlemi varmış gibi fatura düzenleyerek yada var olan işlemi fatura üzerinde olduğundan farklı göstererek vuku bulur.
Bu suçların en yaygın örnekleri, fatura üzerinde gerçekte var olmayan işlemleri göstermek, yanlış bilgilerle fatura düzenlemek veya sahte bir şirketin adını kullanarak fatura düzenlemektir.
Sahte Fatura Suçunun Cezai Yaptırımları (Naylon Fatura Cezası) Nelerdir?
Sahte fatura düzenleme veya kullanma, ciddi cezai yaptırımları olan bir suçtur. Sahtecilik suçu TCK 207. Madde (evrakta sahtecilik suçu) ve 204. Maddede (Resmi evrakta sahtecilik suçu) düzenlenmiştir. Vergi kaçakçılığına ilişkin düzenleme Vergi Usul Kanunu 359. Madedesinde düzenlenmiştir. Sahte fatura suçlarında TCK 5. Maddesi gereği TCK da tanımlı sahtecilik hükümleri değil özel kanun olan Vergi Usul Kanunu ceza hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Vergi kaçakçılı suçları ile ilgili ayrıntılı yazımıza buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Hapis Cezası: Sahte fatura düzenleyen veya kullanan kişilere 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilir (VUK 359/b). Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilir.
- Vergi Cezaları: Sahte fatura kullanımı vergi kaçırma suçu olduğundan, bu suçu işleyen kişilere vergi cezaları da uygulanır. Vergi cezaları, sahte fatura üzerinden gerçekleştirilen vergi kaybına bağlı olarak belirlenir.( VUK 344)
Bilmeden Naylon Fatura Kullanma Cezası
Sahte fatura kullanımı ciddi sonuçları olan bir suçtur. Hem cezai yaptırımlarla karşılaşma riski hem de itibar kaybı gibi sonuçları bulunmaktadır. Bu nedenle, ticari işlemlerde doğru ve güvenilir fatura düzenlemek, işletmelerin ve bireylerin en önemli sorumluluklarından biridir. En çok karşılaşılan durumlardan biri de bilmeden naylan fatura kullanma durumudur. Bu nedenle bilmeden naylon fatura kullanma cezası nedir sorularıyla sıklık ile karşılaşmaktayız.
Aşağıda detaylı olarak anlatıldığı üzere naylon fatura kullanma ve düzenleme suçu bilerek yapılabilen suçtur. Bu nedenle bilmeden naylon fatura kullanmanın cezası yoktur. Ancak yapılan incelemelerde naylon faturaya rastlandığında ben bilmeden naylon fatura kullandım demek geçerli bir savunma değildir. Vergi müfettişleri, KDV Genel Uygulama Tebliğin uyarınca para ve mal hareketlerini , faaliyet kolunu, naylon faturanın beyanname içerisindeki oranını göz önünde bulundurarak incele gerçekleştireceklerdir. Eğer bilmeden naylon fatura kullanımına rastlanırsa suç duyurusunda bulunulmayacaktır. Ancak naylon fatura üzerinden 1 kat vergi ziyası cezası uygulanabilmektedir.
Vergi Usul Kanunu’nun 359/B Hükmü Sahte Faturalar
Vergi Usul Kanunu’nun 359/B hükmü, sahte fatura düzenleme ve kullanma suçunu düzenlemektedir. Bu kapsamda, sahte faturayı , düzenleyen tarafından gerçek olmadığı halde satış veya hizmet bedelini varmış gibi gösteren belge olarak niteleyebiliriz. Bu belgeler, gerçek bir ticari işlemi yansıtmamasına rağmen vergi matrahını düşürmek veya vergi hilesi yapmak amacıyla kullanılmaktadır. Yargıtaya göre; sahte fatura (naylon fatrura) düzenleyen kişi belli bir komisyon alarak gelir elde etme amacı ile haraket etmektedir. Sahte fatura kullanan kişi ise ödeme yükümlülüğünde olduğu vergiyi düşürmek amacıyla bu fiili gerçekleştirmektedir. Soruşturma ve kovuşturma aşamasında şüpheli veya sanık savunmasında yargıtayın bu görüşünü nazara alarak savunma yapmaları yerinde olacaktır.
Sahte fatura suçuyla mücadele etmek için vergi müfettişleri, sahte fatura düzenleyen veya kullanan kişileri tespit etmek amacıyla detaylı incelemeler yaparlar. Bu incelemeler sonucunda sahte fatura düzenlendiği veya kullanıldığı tespit edilirse, incelemeyi yapan memur durumu derhal cumhuriyet başsavcılığına bildirmek ile yükümlüdür. (VUK 367)
Sahte faturaların ortaya çıkması ve suçun delillendirilmesi durumunda, hukuki süreç başlar. Soruşturma ve dava sürecinde, savcılık ve mahkeme yetkilileri delilleri inceler. VUK 359/b bendinden bahsedebilmek için sahte (naylon) faturanın hiç gerçekleşmeyen bir ticari işlem gerçekleşmiş düzenlenmiş olması gerekmektedir. Buradaki sahtecilik fiili hiç gerçekleşmeyen bir ticari faaliyeti içerebildiği gibi (tamamen sahtecilik), gerçek bir ticari faaliyette faturaya eklemeler yapılarak olmayan bir mal satışı vs faturada düzenlenebilir (kısmen sahtecilik). Bu her iki durumda da VUK 359. madde hükümleri gündeme gelecektir. Var olan bir ticari faaliyette miktarların arttırılarak veya düşürülerek düzenlenmesi durumunda VUK 359/a-2 maddesi uygulama alanı bulacaktır (Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme suçu). VUK 359/a-2 ye göre verilecek ceza 18 ay ile 3 yıl arasında olacaktır.
Sahte (Naylon) Fatura Düzenleme ve Sahte (Naylon) Fatura Kullanmanın Ceza Hukuku Yönü
Naylon fatura düzenlemek ve kullanmak, ticari faaliyetlerde yasa dışı bir davranıştır ve ciddi cezai sonuçları vardır. Sahte fatura düzenleme ve sahte fatura kullanma suçu ceza bakımından farklı bir uygulamaya tabi değildir. Ancak bu iki fiilin soruşturma ve kovuşturma aşamasında ele alınış ve incelenme şekilleri farklıdır.
Yargıtay uygulamalarına göre VUK 359/b maddesinde düznelenen sahte (naylon) fatura suçundan bahsedebilmek için ilglili belgelerin VUK 230. maddedeki tanıma uyması gerekmektedir. Eğer belge VUK 230. madedede yer alan unsurları barındırmıyorsa vergi hukuku bakımından bir faturadan bahsedilemeyeceği için VUK 359. maddeden de bahsedilemeyecektir. Bu durumda olayın özelliklerine göre TCK 204 veya TCK 207. maddeleri gündeme gelecektir.
Yargıtay sahte (naylon) fatura düzenlemedeki amacın komisyon almak suretiyle gelir elde etmek olduğunu ve bu fiili işleyen faillerin bu saik ile hareket ettiğini kabul etmektedir. Sahte (naylon) fatura kullanmada ise amaç yükümlü olunan verginin düşürülemesidir. Her ne kadar ceza bakımından sahte fatura düzenleme ve kullanma suçu farklılık arz etmese de soruşturma ve kovuşturma evresinde suçun hiçbir şüpheye yer verilmeyecek şekilde sabit olduğunun tespit edilebilmesi için failin hangi fiili işlediği doğru olarak belirlenmelidir. Örneğin Soruşturma evresinde sahte fatura düzenleme fiili nedeniyle iddianame düzenlenmiş ve kovuşturmada kişinin suç konusu belgeyi düzenleyen değil kullanan olduğu tespit edilirse mahkeme sanık hakında beraat hükmü verilmeli ve sahte fatura kullanma suçundan suç duyurusunda bulunmalıdır.
Vergi Denetiminde Sahte Fatura Tespiti ve İncelemesi
Vergi denetimi sürecinde sahte fatura tespit etmek ve incelemek oldukça önemlidir. Müfettiş, sahte fatura kullanımını tespit etmek ve bu konuda gerekli incelemeleri yapmakla görevlidir. İnceleme vergi dairesinde veya gerekli görüldüğünde işyerinde de yapılabilmektedir.
Sahte fatura tespit etmek için vergi denetçileri çeşitli çalışmalar yürütürler. Öncelikle, vergi müfettişi inceleme yapacağı mükellefe belge ve defterleri 15 gün içerisinde sunması için tebligat gönderir. Vergi müfettişi gerek görürse her türlü gelir gider belgesinin, faturaların ve bordroların sunulmasını talep eder. Mükellef vergi müfettişinin işini yapmasında gerekli kolaylıkları sağlamakla yükümlüdür (VUK256). Vergi müfettişi yapılan ticari işlemlerin gerçekliğine ilişkin yaptığı araştırmada; fatura düzenlenen tarafları dinleyebilir, kredi kartı ile işlem yapıldıysa kredi kartı sahibini dinleyebilir yada bir muayene veya danışma bedeli için düzenlenen makbuz bedelleri için muhataplarına ulaşabilir. Ayrıca, mükelleflerin işletme faaliyetlerini doğrulamak amacıyla işyeri ve finansal kayıtlarını denetlerler.
Sahte fatura kullanımının tespit edilmesi durumunda, vergi denetçileri detaylı bir inceleme yaparlar. Bu inceleme sırasında, sahte fatura düzenleyen veya kullanan kişilerle görüşmeler yapılır, işletme dokümantasyonu incelenir ve finansal kayıtlar detaylı bir şekilde analiz edilir. Ayrıca, işletmeyle ilişkili diğer kişilerin beyannamelerin de incelemeye tabidir.
Sahte fatura tespit edildiğinde, vergi denetçileri gerekli yasal süreçleri başlatır. Bu süreçte, ilgili kişilere vergi incelemesi raporu gönderilir ve sahte fatura kullanıldığı tespit edilen tutarlar doğrultusunda vergi ziyaı cezası uygulanır. Ayrıca, sahte fatura düzenleyen veya kullanan kişiler hakkında vergi kaçakçılığı suçlamasıyla dava açılması için suç duyurusunda bulunur. Vergi müfettişi bu suçduyurusu için Vergi Tekniği Raporu ve Vergi Suçu Raporu olmak üzer iki adet rapor hazırlar. Bu iki rapor düzenlendiğinde cumhuriyet başsavcısı iddianame düzenleyerek dava açacaktır.
Vergi Kaçakçılığı ve Sahte Fatura İlişkisi
Vergi kaçakçılığı ile ilgili zincirleme suç kavramını, etkin pişimanlık hükümlerini , vergi kaçakçılığı soruşturma ve kovuşturma evresi ile ilgili detaylı yazımıza ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.
DEFTER VE KAYITLARDA HESAP VE MUHASEBE HİLESİ YAPMA SUÇU
İletişim için sayfamızı ziyaret edebilirsiniz