Vergi Suçlarında Etkin Pişmanlık Hükümleri
1- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 371. Maddesinde yer alan pişmanlık ve ıslah hükümleri 29/04/2001 gün ve 7318/4 sayılı yasa ile değişik 213 sayılı VUK’ya eklenen bir madde ile 371. Maddede öngörülen pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makamlara bildirenler hakkında 213 sayılı VUK’nun 359. maddesinde yazılı vergi kaçakçılığı suçlarından ceza verilmeyeceği öngörülmüştür.
2- 08/04/2022 gün ve 7394 sayılı yasanın 4. Maddesi ile 213 sayılı VUK’na eklenen ek fıkraya göre; bu maddede yazılı fiiller ile verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek cezanın yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilir hükmü getirilmiştir.
3- Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilir hükmü getirilmiştir.
4- Bu fıkralarda belirtilen etkin pişmanlık ile ceza indiriminden faydalanmak için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi koşulu öngörülmüştür.
5- 7394 sayılı Yasa İle 213 sayılı VUK’na Eklenen Geçici Madde: ”Vergi kaçakçılığı suçundan haklarında hüküm verilmiş olup da dosyası infaz aşamasında olanlar, 359. Maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların ayrısı ve buna isabet eden gecikme zammını bu maddeyi ihdas eden kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde hazineye ödedikleri takdirde 359. Maddede bu maddeyi ihdas eden kanunla soruşturma evresi için yapılan etkin pişmanlık düzenlemesinden faydalanılabilir.
Bu fıkrada belirtilen ceza indiriminden faydalanmak için Vergi Mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.” hükmü getirilmiştir.
Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Zincirleme Suç Kavramı
213 sayılı VUK’nın 359. maddesinin 7394 sayılı yasanın 4. Maddesi ile eklenen fıkrasında; ”Bu maddede düzenlenen suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde Türk Ceza Kanunu’nun 43. Maddesi uygulanır.” hükmü getirilmiştir.
15/04/2022 tarihinde yürürlüğe giren bu hükmün uygulamada değişik yorumlara neden olacağı açıktır.
Ceza yasasında suçların şahsiliği ilkesi gereği suç teşkil eden fiili işleyen kişilerin cezalandırılması gerekmektedir. Buna göre bir kişi aynı takvim yılı veya vergi dönemlerinde birden çok şirketin yetkilisi olarak vergi kaçakçılığı suçunu işlediğinde, suçun mağduru da devlet olduğuna göre aynı suç işleme kararı var kabul edilerek sanık hakkında TCK’nın 43. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı hususu hukuki bir sorun olarak karşımıza çıkacaktır.
Yine aynı vergi döneminde hem sahte belge düzenlemek hem de sahte belge kullanmak suçlarını işleyen fail hakkında TCK’nın 43. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağının da tartışılması gerekecektir.
Kanımızca sahte belge düzenlemek ve sahte belge kullanmak suretiyle vergi kaçakçılığı suçları ayrı ayrı suç oluşturduğundan TCK’nın 43. maddesi bu durumlarda uygulanamayacaktır. Ancak bu husus zamanla uygulama ve içtihatlarla açıklığa kavuşacaktır.
AV. Hüseyin ÖZTÜRK & Av. Nuray GÖKSU
1955 yılında Artvin ilinde doğan Hüseyin Öztürk, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki eğitiminin ardından 1980 yılında Tunceli ilinde hakim olarak göreve başlamıştır. 17 yıl Anadolu’nun çeşitli illerinde hakim olarak görev aldıktan sonra 1998 yılında İstanbul’a atanmıştır. İstanbul ilinde 20 yıl çeşitli mahkemelerde Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı yapmıştır. Son olarak İstanbul Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı yapan Öztürk, 2018 yılında emekli oldu. 2018 yılında İstanbul Barosu’na kaydolarak avukatlık ruhsatı aldı.
20 yıl Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı görevini sürdürmenin getirdiği Ceza Hukuku alanındaki yüksek bilgi birikimi ve deneyimiyle Öztürk & Çiçek Hukuk ve Danışmanlık bünyesinde Ceza Hukuku alanında çalışmalarını sürdürmektedir.